Conceptwetsvoorstel ‘Kind, draagmoederschap en afstamming’

/in /door

Voor stellen die wel een kinderwens hebben, maar deze niet op natuurlijke wijze kunnen vervullen, kan draagmoederschap een uitkomst bieden. Draagmoederschap is het fenomeen waarbij een vrouw een kind draagt met de intentie het kind na de geboorte af te staan aan de wensouders. In Nederland wordt draagmoederschap aangeboden door de ziekenhuizen VUmc en NIJ Geertgen, maar er is geen specifieke regelgeving op van toepassing. Om het juridisch ouderschap bij de wensouders te krijgen zullen de wensouders gebruik moeten maken van de algemene regels van het Nederlandse afstammingrecht.

Draagmoederschap is dus een fenomeen dat in de maatschappij voorkomt. Op dit moment hanteert de overheid een ontmoedigingsbeleid, maar wil daar verandering in brengen. De overheid heeft op 12 juli 2019 het conceptwetsvoorstel ‘Kind, draagmoederschap en afstamming’ gepubliceerd. De internetconsultatiefase liep van 24 april 2020 tot 22 mei 2020.

Met het conceptwetsvoorstel ‘Kind, draagmoederschap en afstamming’ wil de overheid verantwoord draagmoederschap reguleren. Het beleid zal er nog steeds op gericht zijn om commercieel draagmoederschap tegen te gaan. Het conceptwetsvoorstel bevat:

  • een regeling voor ouderschap na draagmoederschap binnen Nederland;
  • een regeling voor de erkenning van ouderschap na draagmoederschap uit het buitenland;
  • het verbod van kinderkoop in binnen- en buitenland;
  • versterking van het recht op afstammingsinformatie.

Het wetsvoorstel maakt het mogelijk dat de wensouders de juridische ouders worden van het kindje dat uit een draagmoeder wordt geboren. Om als wensouders na de geboorte van het kind het juridisch ouderschap te verkrijgen, moet het draagmoederschapstraject vóór de conceptie door de rechter getoetst worden en de rechter moet toestemming geven. De wensouders en de draagmoeder met eventuele partner moeten voor het verzoek tot toestemming voorlichting en counseling hebben gevolgd. Na het volgen van voorlichting en counseling door de wensouders en de draagmoeder met eventuele partner wordt het draagmoederschapstraject getoetst door de rechter. De rechter toetst onder andere de vergoeding aan de draagmoeder, of er een draagmoederschapsovereenkomst is, of er een genetische band is tussen het kind en ten minste één wensouder, tenzij dit onmogelijk is en of het draagmoederschap in het belang van het kind is.

Indien de wensouders gebruikmaken van draagmoederschap in het buitenland kunnen de wensouders ook het juridisch ouderschap verkrijgen. In beginsel moet een buitenlandse geboorteakte na draagmoederschap voor erkenning door de Nederlandse rechter beoordeeld worden. In bepaalde gevallen kan een buitenlandse geboorteakte voor eenvoudige erkenning (van rechtswege erkenning) in aanmerking komen. Eenvoudige erkenning is mogelijk indien er een genetische band is tussen het kind en ten minste één wensouders, de afstammingsgegevens voor het kind achterhaalbaar zijn of binnen redelijke termijn achterhaalbaar worden, de buitenlandse geboorteakte van het kind dat geboren is via een draagmoeder door een buitenlandse rechter is beoordeelt en de draagmoeder na de geboorte van het kind de mogelijk heeft om de beslissing te herroepen indien de wensouders het juridisch ouderschap vóór de geboorte verkregen hebben.

 

Stichting Wetswinkel Almere
Vroni Uiterwijk Winkel