bestelknop bij webshops misleidend?

De “plaats bestelling-knop” bij webshops

Door: mr. Gérard Koopal, lid NVRA, senior jurist Wetswinkel Almere

 

Recentelijk (4 oktober) heeft de Hoge Raad der Nederlanden een uitspraak gedaan over het kopen op een webshop door een consument en hoe duidelijk het voor de koper in spé moet zijn dat hij/zij daarmee een betalingsverplichting aangaat.

Voor wie de zaak niet kent enige uitleg:

• Het gaat hier om een “koop op afstand”-zaak, of in simpele bewoordingen, een koop via een webshop op internet.
• Het betreft hier een consument.
• De (weder)verkoper is een professionele verkoper die dit doet uit hoofde van zijn beroep/bedrijf
• Het consumentenrecht is van toepassing.
• De Hoge Raad is het hoogste rechtsprekende orgaan in Nederland.

In deze zaak was de internetverkoper Bol.com (een professionele verkoper en onderdeel van Ahold Delhaize) waar een consument in 2022 een aankoop via de webshop had gedaan en op de knop “bestellen” had geklikt waarmee de koop een feit was. Althans dat zou duidelijk moeten zijn voor iedereen met een beetje verstand. (Details van deze zaak laat ik voor de begrijpelijkheid en eenvoud achterwege.)

Wat echter volgde waren meerdere rechtszaken voorafgaand aan het arrest van de Hoge Raad (HR) omdat de koper van mening was dat hij niets had gekocht omdat het hem/haar niet duidelijk was dat met het klikken op de knop “bestellen” er een plicht tot afnemen en betalen voor hem/haar aan vast zat. (Zie ook de publicaties in Prg. 2024/223 en Prg. 2024/224)

De zaak werd uiteindelijk voorgelegd aan de HR die vond dat de consument beschermd diende te worden, zelfs tegen zichzelf(!), door webshops te verplichten de bestelknop aan te passen in die zin dat het voor de klant zonder twijfel en direct duidelijk moet zijn dat hij/zij na het klikken op de bestelknop een koop heeft gedaan en moet betalen. (Uiteraard moet dat vooraf duidelijk zijn.)

Blijkbaar heeft de HR gemeend dat webshops hun klanten vooraf beter moeten informeren over hun verplichtingen die ze aangaan indien ze op een bestelknop klikken.

Deze uitspraak heeft echter nogal wat stof doen opwaaien. Niet alleen webshops, maar ook veel mensen in de juridische wereld, hebben zich afgevraagd of de HR hiermee niet te betuttelend en overtrokken is geweest ten opzichte van consumenten en webshops. Door deze uitspraak worden mensen nu op het verkeerde been gezet door te denken dat ze alsnog hun gelijk kunnen halen. Bovendien heeft de consument bij een koop op afstand (van een professionele verkoper) het wettelijke recht om binnen 14 dagen na aankoop de bestelling zonder vragen te annuleren. Mocht je dus al een aankoop hebben gedaan waarvan je spijt krijgt dan kun je daar weer vanaf. De uitspraak is dus op zijn minst eigenaardig en eigenlijk overbodig te noemen.

Het is verder nogal naïef om te denken dat als je op een knop “bestellen” klikt, je geen betalingsverplichtingen hebt of te denken dat je niet besteld hebt maar een reservering hebt geplaatst. Ieder weldenkend mens weet dat als je iets koopt, dat je moet betalen. Als je in de winkel een artikel uit een schap haalt en naar de kassa gaat, weet je toch ook dat je betalen moet als het je wilt hebben?

Inmiddels heeft Bol.com de knop aangepast, vooruitlopend op de uitspraak van de HR. Er staat nu duidelijk “bestellen en betalen”.

Iedereen die dus denkt daarmee een recente aankoop op een webshop ongedaan te kunnen maken is dus te laat.

 

Wetsartikelen: 6:230 ev., 7:5 BW, art. 237 Rv

De HR-uitspraak is te vinden onder nummer: ECLI:NL:HR:2024:1366 Hoge Raad 4 oktober 2024